Ik neem u mee naar de Texelse kust en vertel u alles wat u moet weten over de strandpalen en de twaalf strandpaviljoens (strandtenten) op Texel.
Waarom wil ik u zo graag meenemen naar de Texelse stranden en haar paviljoens? Als u eens in een van mijn huizen verblijft, dan kent u in ieder geval het strand op uw duim.
Strandpalen, waar zijn ze voor?
Waterbouwkundige Jan Blanken is in de 19e eeuw het brein achter de palen. De overheid waarvoor hij werkt, wil dat hij bedenkt hoe we kunnen bijhouden wat de zee jaarlijks van het kustgebied afknaagt of terugspuugt. In 1840 komen langs de hele Nederlandse kust, van Zeeland tot en met het uiterste puntje van Schiermonnikoog, houten strandpalen. Elke 250 meter telt een paal en de kustlijn is 300 kilometer lang. Dat levert een lange rij van 2.000 palen met elk een uniek nummer op. Door de afstand van de palen tot de vloedlijn te meten, kun je zien hoeveel te kust te lijden heeft onder het kolkende zeewater.
Hectometerpaaltjes op Texel
Strandpalen zijn de hectometerpaaltjes van de Hollandse kust. Je hebt kilometerpalen met een witte kop (die de strandpaalnummers dragen), de palen die je daar tussen om de 200-250 meter ziet staan hebben een een rode kop. Ze beschrijven de afstanden tot de hoofdpalen met een nummer. De kilometerpalen zijn de dankzij hun afgeronde nummers de palen die iedereen gebruikt om zich te oriënteren. Nederland telt 124 kilometerpalen.
Waarom heeft de eerste Texelse strandpaal nummer 6?
De eerste Texelse Strandpaal is Paal 6. Deze staat op het zuiden van Texel. Paal 1 ligt op het strand van Den Helder en is daarmee officieel de eerste strandpaal in Nederland. Tussen Paal 1 en Paal 6 ligt 6 kilometer (en heel veel water). Dus de bedenkers moeten hebben gedacht: we tellen gewoon door, dus dan is het logisch om Paal 6 de eerste Texelse strandpaal te laten zijn. Buureiland Vlieland heeft deze telling en logica overgenomen. Waarom Terschelling’s eerste paal dan gewoon weer Paal 1 heet? Dat is mij een raadsel.
De palen hebben door de komst van nieuwe technologiën geen functie meer, maar nog wel een cultuurhistorische waarde. Daarnaast zetten de paviljoens zichzelf er letterlijk mee op de kaart. Met uitzondering van Kaap Noord (Paal 33) heeft elke strandtent zijn zaak vernoemd naar de dichtstbijzijnde strandpaal.
Strandpaviljoen Paal 9
Onlosmakelijk verbonden met Den Hoorn. De lunch en het diner zijn niet hoogdravend, maar je kunt rekenen op een prima maaltijd. Een echt uitgesproken stijl of uitstraling heeft strandpaviljoen Paal 9 niet. Zowel op het terras als binnen krijg je de indruk dat het is ingericht door een gezellige vrijbuiter.
Paal 12 bij Den Hoorn
Dit strandpaviljoen paal 12, dat nog hoort bij Den Hoorn, heeft een Ibiza-achtige sfeer en stijl. De broodjes smaken fantastisch en zijn belegd met verrassende en kleurrijke dingen, zoals plakjes oerbiet, prachtig uitziende en heerlijk smakende gerookte zalm of vleeswaren van lokale runderen. De terrasinrichting is van steigerhout en tafeltjes met stoeltjes en loungebanken wisselen elkaar af. Binnen is één hoek ingericht als een ‘sjiek restaurant’.
Paal 15 of Westerslag
In de volksmond noemen we dit strandslag bij Paal 15 ook wel Westerslag. Een prachtig duinpad vanaf de rand van het bos leidt u naar dit paviljoen toe. De inrichting heeft sinds de overname door de familie Hoogenbosch in 2014 een flinke verandering ondergaan. Van een warm huiskamergevoel met perzische tapijten op de vloer en een gezellig pratende papegaai naar strakgeverfde kozijnen in de huisstijlkleuren mint en grijs. De keuken moet nog wat op gang komen: de keren dat ik er was, vond ik de kwaliteit van het eten matig.
Paal 17 Zomers
Er was nogal wat de doen rondom de bouw van dit voor Texelse begrippen grote en hoge paviljoen. Het zou niet passen in het strandbeeld. Gelukkig valt het allemaal reuze mee en kunt u op dit meest mondaine stuk strand van Texel prima vertoeven. Het eten steekt qua originaliteit en smaak niet ver boven de rest van de strandtenten uit, maar het is meer dan ok. Dankzij de bouw op palen is het uitzicht er wel bovengemiddeld mooi. Het is er wel vaak erg druk en daardoor moet u zelfs voor de lunch soms reserveren. Dit paviljoen draagt sinds een paar jaar de naam Zomers, maar de mensen die er al jaren komen, doen niet mee aan de namenpoespas en noemen het gewoon Paal 17.
Paal 17 Aan Zee
De eigenaren van de 17 bv moeten hebben gedacht; we spreiden onze kansen uit over twee zijden van dit strandslag. Strandpaviljoen Aan Zee ligt aan de rechterkant van het strand bij Paal 17. De sfeer en het eten is ongeveer gelijk aan die van het zusje links van het slag, maar het staat niet op palen (en wordt in de onstuimiger wintermaanden afgebroken, net als de andere lager gelegen paviljoens op Texel).
Verborgen plek: Paal 19 op Texel
Het paviljoen bij deze paal ligt op een ‘verborgen’ plekje achter Grand hotel Opduin in De Koog. Het paviljoen ziet er uit zoals alle paviljoens er op Texel in de jaren ’80 uitzagen. Praktisch opgezet, eenvoudig en geschilderd in de primaire kleur blauw. Het diner is niet hoogdravend, evenals de inhoud van de lunchkaart.
Paal 19,5: alles behalve half werk
Is niet alleen bijzonder vanwege het ‘halfje’ in de naam, maar ook omdat het de wandeling over het schelpenpad vanaf de Ruijslaan (ja, dezelde route als Paal19, maar dan bij het strand rechtsaf) meer dan waard is. De eigenaren, die er twee jaar geleden binnen stapten, hebben allesbehalve half werk verricht. Het is een heel leuke plek voor een gezellige borrel (goede hapjes!) en het diner en de lunch zijn degelijk, met een goed stuk vlees of vis. Het onderscheidt zich doordat er geen massa's toeristen komen. Absoluut een van mijn favorieten.
Paal 20, 'strandhut' bij De Koog
Dit derde paviljoen van de vier paviljoens die binnen de dorpsgrenzen van De Koog vallen noemt zichzelf een ‘strandhut’ Paal 20. Ik ken het alleen van horen zeggen. Overdag moeten klanten zichzelf bedienen met eten en drinken, ‘s avonds worden diner en drankjes gelukkig wel aan tafel geserveerd. Veel mensen strijken er neer, omdat het op loopafstand van het dorpje De Koog ligt. Dit dorp is in het hoogseizoen het drukste toeristendorp. De charme van Paal 20 zit hem voornamelijk in het kleine en kneuterige.
Paal 21: bovengemiddeld lekker eten
De uitstraling van dit paviljoen heeft wel wat weg van Paal 17 en daar houdt het vergelijk dan ook wel op; het eten uit de keuken van Paal 21 is veel beter dan in het paviljoen vier kilometer terug langs de kust. Op recensiesite Iens lees ik: ‘misschien wel de best smakende paal van Texel.’ (...).
Paal 28 bij De Cocksdorp
Het eerste paviljoen in de reeks van drie Cocksdorpse strandtenten. Ligt aan het drukstbezochte Noordzeestrand van Noord-Texel. Voor een borrel of lunch is het een prima plek. Een romantisch of intiem diner zou ik, vanwege het massale karakter van dit paviljoen, niet aanraden. De smaak van het eten is gemiddeld. Prima plek voor een schnitzel of salade Nicoise na een zomerse stranddag. Pas op: soms moet u lang wachten op uw eten.
Zelfbediening bij Paal 30 (aan de voet van de vuurtoren)
Dit zelfbedieningsrestaurant is eigenlijk geen paviljoen. Het eten is er slecht, evenals de koffie en de taart. Ik ben benieuwd of het deze zomer beter wordt, nu er nieuwe eigenaren aan verbonden zijn. Helaas is het feit dat de locatie van dit paviljoen het prachtige vrije uitzicht op de vuurtoren verstoort, nooit meer goed te maken.
Kaap Noord (Paal 33)
Gelukkig ligt er drie kilometer verderop een paviljoen dat, sinds de eigenaren Jan en Karin er glimlachend de scepter zwaaien, het beste paviljoen is van het Noordelijke deel van Texel. Vooral voor de lunch zou ik dit paviljoen absoluut aanraden. Bestel voor de grap eens het juttersplankje met een goed glas witte wijn of rosé en u begrijpt direct wat ik bedoel. Biedt uitzicht op de meest gefotografeerde steiger van Nederland; deze loopbrug leidt u naar de boot van Vlieland.
Wilt u naar een Texels paviljoen en bent u minder goed ter been?
(foto: de Cadweazle is een elektrische rolstoel en perfect voor op het strand. Te huur bij oa. de strandpaviljoens bij Paal 17, 33 en 28).
De paviljoens bij paal 9, 12, 15, 17, 20, 28 en 33 op Texel beschikken over strandrolstoelen. Dit zijn ook de best bereikbare paviljoens. Paal 28 ligt bovenaan een glooiing, maar in overleg kunt u altijd even met de auto doorrijden naar boven. Een aantal paviljoens, waaronder Kaap Noord (paal 33) heeft een elektrische rolstoel die rijdt op zonne-energie.
Voor wie een strandhuisje wil huren op Texel
De Texelse Palen 9, 12, 15,17, 20, 21 en 28 verhuren huisjes aan het strand. Voor een dag, een week of een heel zomerseizoen. In april en mei rijden de Texelaars met vereende krachten alle huisjes het strand op, om ze in september weer op te bergen in de winterstalling.
Voor wie graag naakt op het Texelse strand ligt
Bij Paal 9 en Paal 28 (voorbij het paviljoen linksaf slaan het strand op) vindt u de twee Texelse naaktstranden.
Voor wie jaarrond naar Texel komt
Paal 9, 17 (alleen degene links van de strandopgang), 21, 28 en 33 zijn het hele jaar open, dankzij een hoge en droge ligging op het duin.
Kan ik wandelend rond het eiland?
Ja, u kunt het hele eiland wandelend rond. Er is één obstakel en dat is de, vooral bij vloed, diepe en sterk stromende monding van natuurgebied De Slufter. Er zijn mensen die de strijd met het water aangaan en eigenhandig de oversteek wagen. De Texelse wandelvereniging het Gouden Boltje organiseert jaarlijks een wandeltocht rondom Texel (60 kilometer). Als het getijde niet meezit, bouwen de organisatoren een brug over de Sluftermonding heen.
Vielen lieben Dank für ihre Antwort.
Mijn reacties